Sói bờm Nam Mỹ là thành viên lớn nhất của họ Canidae (cùng họ với chó và cáo) ở Nam Mỹ. Tên khoa học của nó là Chrysocyon brachyurus có nghĩa là “Chó vàng với đuôi ngắn”. Nó còn có biệt danh là “guará” bắt nguồn từ tiếng Tupi, có nghĩa là “Lông tơ”. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về đặc điểm của loài sói này trong bài viết ngay sau đây.
Nội dung chính
Sói bờm Nam Mỹ sống ở đâu?
Sói bờm Nam Mỹ là loài chó đặc hữu của Nam Mỹ, chỉ xuất hiện ở phần phía nam của lục địa Mỹ. Phân bố của những con sói này thường chỉ nằm ở Paraguay, Brazil, Argentina và đồng bằng Bolivia. Ở Uruguay, cá thể sói bờm Nam Mỹ được quan sát thấy lần cuối cùng vào năm 1990.
Loài sói này thường ở trong môi trường rừng tự nhiên hoang dã, với mật độ cỏ, cây bụi cao và thưa hơn. Chẳng hạn như ở các vùng Cerrado, Pampas và Chaco. Cũng có thể tìm thấy chúng ở các khu vực khác, chẳng hạn như Pantanal và rừng Đại Tây Dương nhưng rất hiếm. Người ta đã ghi nhận một số con sói bờm Nam mỹ ở các vùng chuyển tiếp giữa Cerrado và Amazon, hay giữa Cerrado và Caatinga.
Khu vực sống của loài sói này thường dao động từ 40 đến 123 km vuông. Tùy thuộc vào các yếu tố như thời gian trong năm, sự sẵn có của con mồi và các đặc điểm của quần xã sinh vật. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng khu vực sống của con cái lớn hơn của con đực. Nhưng con cái cũng sẽ giảm đáng kể diện tích sống của chúng khi nuôi thêm đàn con nhỏ.
Một số đặc trưng nổi bật của loài sói bờm Nam Mỹ
Loài sói bờm Nam Mỹ có thể đạt chiều dài cơ thể từ 95 đến 115 cm, với phần đuôi dài từ 35 đến 50 cm. Chiều cao của vai là 90 cm. Nó nặng từ 20 đến 36 kg và không có sự khác biệt đáng kể giữa con đực và con cái.
Loài sói bờm này có đôi tai rất lớn, tương tự như một số loài cáo. Mặc dù được gọi là sói, nhưng cấu tạo gen khác với gen của các cá thể khác trong họ sói. Vì vậy nó không được phân loại là sói “thực” và cũng không phải là chó, cáo, chó sói đồng cỏ hay chó rừng. Họ hàng gần nhất của loài sói bờm Nam Mỹ này trên quy mô tiến hóa là loài chó giấm (Speothos venaticus), mặc dù về hình thái những con vật này rất khác nhau.
Màu sắc cơ thể của sói bờm Nam Mỹ thay đổi từ đỏ vàng đến cam, với lông ở bờm, chân và mõm có màu đen. Có một chùm lông màu trắng ở đầu đuôi. Đặc biệt, lông dài dọc theo cơ thể, đặc biệt là ở gáy, tạo thành một kiểu bờm mà sói có thể dựng lên, để đứng thẳng, nếu cần. Thường được sử dụng khi nó cảm thấy bị đe dọa hoặc đơn giản là để thể hiện. Nó có một thân hình mảnh mai, với đôi chân dài và gầy, có lẽ là một dạng thích nghi về thể chất, vì nhu cầu cần di chuyển nhanh qua những khu vực trống trải được bao phủ bởi cỏ cao.
Thức ăn chủ yếu của sói bờm Nam Mỹ
Sói bờm Nam Mỹ được coi là động vật ăn tạp. Chế độ ăn uống của chúng thay đổi theo mùa, tùy theo sự sẵn có của thực phẩm cụ thể trong khu vực sinh sống. Chúng chủ yếu ăn trái cây, động vật có xương sống nhỏ, côn trùng và trứng. Nhưng trong chế độ ăn của chúng cũng có thể bao gồm cả những con mồi lớn hơn như hươu, cáo đồng và emus, mặc dù việc ăn thịt các động vật lớn là rất hiếm. Loài sói bờm Nam Mỹ là một thợ săn đơn độc, chúng không thường hợp tác săn mồi cùng các con khác trong tự nhiên.
Một nguồn thực phẩm quan trọng của chúng là Lobeira (Solanum lycocarpum), một loài cây cho trái quanh năm, được tìm thấy chủ yếu ở Cerrado. Sói bờm Nam Mỹ tiêu thụ một lượng lớn trái cây và loại bỏ những hạt còn nguyên vẹn trong phân. Điều này khiến loài này trở thành một loài phát tán hạt giống rất quan trọng.
Tập tính sinh sản
Sói bờm Nam Mỹ có tập tính sống chung thủy một vợ một chồng. Cặp đôi thường hợp nhất trong thời kỳ sinh sản, xảy ra giữa tháng tư và tháng sáu. Chúng thường chia sẻ một phần lãnh thổ của mình vào đầu thời kỳ giao phối, cặp đôi bắt đầu giao tiếp thông qua giọng nói, mùi cơ thể, phân và nước tiểu. Thời gian mang thai kéo dài trung bình 65 ngày và chúng có thể sinh ra từ một đến bảy con non.
Những con non được sinh ra với bộ lông rất sẫm, gần như đen, nhưng đầu đuôi lại có màu trắng. Một đặc điểm được duy trì trong suốt cuộc đời của chúng. Khi chúng lớn lên, chúng dần dần thay đổi màu sắc và mất đi bóng tối sau khoảng mười tuần. Chúng bú mẹ trong khoảng bốn tuần và sau đó bắt đầu ăn thức ăn do mẹ hoặc bố chúng nôn ra. Những con non đi cùng mẹ và học cách săn mồi từ ba tháng tuổi.
Các nghiên cứu trong điều kiện nuôi nhốt cho thấy con đực giúp nuôi dạy đàn con, nhưng con cái chỉ đạo sự tham gia của con đực trong quá trình này. Tuy nhiên, có rất ít kiến thức về cách chăm sóc của cha mẹ đối với động vật sống tự do. Con cái thường rời khỏi lãnh thổ của bố mẹ khi chúng được một tuổi, lúc đó chúng đã đạt đến độ tuổi thành thục về mặt sinh dục và có thể tự mình kiếm ăn.
Sói bờm Nam Mỹ liệu có đang bị đe doạ
Chúng được IUCN coi là loài động vật hoang dã gần như bị đe dọa tuyệt chủng, các quần thể sói có bờm đã giảm đáng kể trong những năm qua. Cần phải hiểu những thay đổi cảnh quan tự nhiên đã gây ra ảnh hưởng như thế nào đến quần thể sói bờm Nam Mỹ. Chúng đang mở rộng phân bố ở một số vùng, điều này có thể đại diện cho việc chúng chạy trốn khỏi những khu vực mà môi trường sống ban đầu của chúng đang bị phá hủy.
Các nghiên cứu được thực hiện thông qua giám sát trực tiếp và dữ liệu thu được từ vòng cổ vô tuyến cho phép các nhà nghiên cứu hiểu các khu vực cuộc sống, lãnh thổ và thói quen của chúng. Những phân tích này cũng hữu ích trong việc hành động để bảo tồn loài sói bờm Nam Mỹ này.